W tym roku minęło dokładnie 10 lat od mojego wejścia na Everest. Przyznam szczerze, że nie zauważyłem nawet kiedy ten czas przeleciał. Toż to cała dekada! Przy okazji tej okrągłej rocznicy często wspominam tę wyprawę. Nie ma co ukrywać, było to dla mnie niesamowite przeżycie. Od kilku lat Everest jest znów obecny w mojej głowie, zamierzam na niego jeszcze wrócić... przynajmniej jeden raz. Każdy kto myśli o zdobyciu Korony Ziemi, prędzej czy później będzie się musiał zmierzyć także z najwyższą górą świata. W mojej głowie pomysł zdobycia całej Korony pojawił się już po zdobyciu Czomolungmy. Do tego czasu realizowałem różne projekty górskie i tak się zdarzyło, że do roku 2006 miałem już okazję zdobyć Elbrus i Mc Kinley (obecnie Denali ). Wyprawa na Mount Everest nie była więc porwaniem się z przysłowiową motyką na słońce. Ale po kolei… Pomysł na wyprawę na Mount Everest Pomysł zdobycia najwyższej góry świata zrodził się w naszych głowach już w 2004 roku. Było to po udanej wyprawie na Cho Oyu 8201 m gdzie byłem między innymi z moimi kolegami z projektu „Korona Ziemi” – Bogusławem Ogrodnikiem i Januszem Adamskim. Mt. Everest jest widoczny jak na dłoni ze szczytu Cho Oyu. To bardzo pobudza wyobraźnię i marzenia. Kto by nie chciał stanąć na Górze Gór? Zaraz po powrocie z Tybetu podjęliśmy więc próby organizacji wyprawy na Mount Everest na wiosnę 2005 roku. Niestety czas od października do marca okazał się mimo wszystko za krótki i nie udało się zgromadzić potrzebnej kwoty. Jak wiadomo Everest nie należy do tanich wypraw, ale czy można wyceniać marzenia na pieniądze? Co zostanie nam na koniec, jak nie przeżycia? Stąd nie tylko nie zaprzestaliśmy myślenia o Evereście, ale przede wszystkim od razu powstał plan organizacji wyprawy na rok 2006. Wszyscy wzięli się do roboty, oczywiście nie zapominając w międzyczasie o poważnym treningu. W moim przypadku już pod koniec maja 2005 pojechałem na Alaskę i w ten oto sposób udało się zdobyć Denali. Był to dobry początek mocnych przygotowań do kolejnego roku. Widok na Makalu w drodze do szczytu (fot. autor) Organizacja i przygotowania – czyli jak zdobyć sponsora Bogaci w doświadczenia z niedoszłej wyprawy wiosną 2005 r. przeanalizowaliśmy nasze błędy i to, co należy zrobić krok po kroku, aby się udało. Oczywiście najbardziej potrzebowaliśmy sponsorów, to był ten element niejako najmniej zależny od nas. Każdy wspinacz wie co i jak robić w temacie przygotowań kondycyjnych, wspinaczkowych, sprzętowych itd. Za to już nie każdy wie jak pozyskać pieniądze na wyprawę. Mało tego, panuje powszechne przekonanie, że wystarczy chcieć jechać i po prostu mieć szczęście, aby spotkać sponsora na swojej drodze. A ci, którym się to nie udaje, mają po prostu pecha. Czy aby na pewno? A może po prostu zapominają o starej dobrej zasadzie, że szczęściu jednak mimo wszystko należy pomagać. Ta pomoc to nic innego jak zaplanowane działania, bo ,,samo” prawie nigdy nic nie przychodzi. Potrzebny magnes i… ogrom pracy Pierwszym z naszych pomysłów było, aby zaprosić do wyprawy jakąś medialną osobę, dzięki której będzie łatwiej zachęcić media oraz sponsorów. Ze względu na prywatną znajomość jednego z członków wyprawy z Martyną Wojciechowską, wybór padł właśnie na tę podróżniczkę. I faktycznie udało się zainteresować ją wyprawą! Pozostało więc podzielić się zadaniami. Jedni rozmawiali i zachęcali patronów medialnych, aby pisali i mówili o naszej wyprawie, pozostali zajęli się logistyką na miejscu w Nepalu. Po podpisaniu umów z TV, radiem, gazetami (tak, UMÓW! Nic na „gębę” ! ), które gwarantowały obecność wyprawy oraz przyszłych sponsorów w mediach, przygotowaliśmy prezentację. Z tak przygotowanymi materiałami ruszyliśmy w teren. Zajęło to miesiące rozmów (z czego całe mnóstwo nieudanych). Ale nikt się nie zrażał. I niech nikt nie myśli, że jeśli w składzie wyprawy jest ktoś znany, to już nic nie trzeba robić. Wielu z nas walczyło o swoje pieniądze osobiście. Sam nie straciłem nadziei nawet na tydzień przed wylotem na wyprawę, kiedy to ostatecznie potwierdził obecność na wyprawie sponsor, który pokrył większość moich kosztów. Tak, o tym, że na 100% jadę na wyprawę dowiedziałem się na 7 dni przed wylotem. Zawsze wierzcie i walczcie do końca, a zobaczycie że przynosi to efekty. Przygotowania wspinaczkowe i kondycyjne – czyli tej części nie możesz pominąć Tak jak wspomniałem, rok przygotowań do Everestu rozpoczęła wyprawa na Denali. Osobiście uważam, że nie ma lepszego sposobu przygotowań do wypraw, jak przebywanie maksymalnie dużo w górach. Inne treningi są oczywiście też potrzebne. Dla mnie jednak, nic nie zastąpi w 100% dni spędzonych w górach, w naturalnych warunkach, gdzie wystawieni jesteśmy na wysokość, zróżnicowaną pogodę, trudności itp. Dlatego nawet po Denali, gdy tylko miałem taką możliwość, wyskakiwałem w Alpy czy nawet polskie góry. I to nie tylko w Tatry, ale nawet w moje pobliskie Beskidy na treningi kondycyjne. Od siłki nie uciekniesz Całą zimę spędziłem solidnie trenując, również kilka razy w tygodniu w fitness klubach. Głównie trening kardio, czyli: bieżnia, steppery, orbitreki, rower oraz wspinanie na sztucznej ścianie. Każdy z treningów trwał minimum po kilka godzin, wszak w górach wysiłek też przekracza zwykle 1-2 godziny i trwa znacznie dłużej. Myślę, że to jest główny problem ćwiczących na fitnesach, ich treningi zwyczajnie trwają za krótko lub zakładany wysiłek na treningu jest za mały i nie odpowiada temu, co czeka ich w górach wysokich. Dlatego właśnie najmocniej wierzę w treningi w formie częstych wyjazdów w góry. Rodzaj wysiłku tam spotykanego jest najbardziej naturalny. Aklimatyzacja niezbędna Jedyne czego nigdy nie da się w żaden sposób wyćwiczyć, to aklimatyzacja i przystosowanie do wysokości. Oczywiście można planując dużą wyprawę wyjechać wcześniej w inne góry wysokie i częściowo się zaaklimatyzować, ale nigdy i tak nie uzyskamy aklimatyzacji odpowiadającej wysokości, która docelowo nas interesuje. Mało tego, można na tej wcześniejszej wyprawie np. zachorować i wtedy pojawia się jeszcze większy problem. Metody są bardzo indywidualne, jednak w większości przypadków ludzie i tak nie mają czasu pojechać na dwie wyprawy pod rząd, szczególnie te bardzo długie. Tak więc różnego rodzaju próby w komorach ciśnień i tym podobne badania nie przynoszą oczekiwanych efektów. Najlepszą aklimatyzacją jest aklimatyzacja naturalna w górach i jest to na wyprawach wysokościowych oprócz dobrej kondycji absolutnie kluczowy element. Nawet najsilniejsi ludzie bez dobrej aklimatyzacji nie są w stanie funkcjonować prawidłowo na wysokości. Mało tego, nawet himalajscy Szerpowie również potrzebują się aklimatyzować i nie są w stanie dobrze funkcjonować na takich wysokościach, tylko dlatego, że urodzili się w Himalajach. Szerzej temat aklimatyzacji porusza Janusz Gołąb w poświęconym temu zagadnieniu wpisie. W drodze do obozu trzeciego, na ścianie Lhotse (fot. autor) Przebieg wyprawy Falvit Everest Expedition 2006 Wyprawa na Mount Everest – czas start! Z Polski wylecieliśmy do Nepalu całą ekipą 28 marca (główny trzon wyprawy oprócz Martyny stanowili stali bywalcy moich poprzednich wypraw: Boguś Ogrodnik i Janusz Adamski, a także Darek Załuski i Jura Jermaszek – nasz znajomy Rosjanin, którego poznaliśmy w 2003 roku pod Chan Tengri ). Już następnego dnia znaleźliśmy się w tym wspaniałym, egzotycznym, ciągle uśmiechniętym świecie. Uwielbiam Kathmandu, stolicę Nepalu, z jego zgiełkiem na Thamelu, kolorowymi sklepami, straganami, zapachami. Po trzech dniach załatwiania wszelkich formalności w Ministerstwie Turystyki Nepalu oraz uzupełniania sprzętu i jedzenia wylecieliśmy z Kathmandu do Lukli. To tutaj zaczyna się trekking pod Everest. Cel nr. 1 – Island Peak Pierwszym celem do realizacji był dla nas Island Peak (6189 m Góra ta stoi w tym samym rejonie co Everest i oprócz tego, że jest warta zdobycia sama w sobie, to jest również świetnym celem aklimatyzacyjnym. Naszym pomysłem było, aby dotrzeć pod Mount Everest już będąc zaaklimatyzowanym do wysokości obozu 1-go. Chcieliśmy uniknąć niepotrzebnego przechodzenia wahadłowego przez sławetny Icefall czyli uskok lodowca Khumbu w drodze z bazy do obozu pierwszego. Plan był taki, aby po wejściu do ,,jedynki” od razu przy pierwszym wyjściu założyć także obóz drugi. Właśnie po to potrzebna nam była wcześniejsza aklimatyzacja. Do bazy pod Island Peak dotarliśmy po tygodniu trekkingu. Już kolejnego dnia wyszliśmy założyć na nim obóz pierwszy. Standardowo nie ma nawet takiej potrzeby, ale nam nie chodziło o szybkie zdobycie tego szczytu, ale o zdobycie maksymalnie dobrej aklimatyzacji przed Everestem. Dlatego wynieśliśmy namioty kilkaset metrów nad bazę i po spędzonej tam nocy poszliśmy na szczyt. Wszystko udało się zgodnie z planem i jeszcze tego samego dnia zeszliśmy do bazy. Do bazy Po kilku kolejnych dniach w końcu dotarliśmy również do naszej bazy głównej, czyli pod Mount Everest. Pamiętam, że był to dokładnie dzień przed Świętami Wielkiej Nocy. Kolejnego dnia każdy z nas robił nawet w bazie pisanki (gdybyście widzieli zdziwienie na twarzach naszej nepalskiej obsługi kuchennej, kiedy kazaliśmy im gotować jajka w obierkach po cebuli). Były też życzenia przy wielkanocnym stole, były ,,bitwy” na najładniejsze jajka, był wspaniały piernik przywieziony z Polski. Byliśmy jednym słowem świetnie przygotowani. Dokładnie w czasie Świąt odbyła się też u nas w bazie „Puja”, czyli rodzaj błogosławieństwa przez buddyjskiego Lamę przed wyjściem w góry. Tym samym akcja górska mogła się rozpocząć, byliśmy gotowi do pierwszego wyjścia do góry. Pierwsza próba Pamiętacie jak pisałem, że od razu z obozu pierwszego chcieliśmy wejść do obozu drugiego? Otóż plany planami, ale jak to bywa w górach, pogoda mocno je zweryfikowała. Doszliśmy do ,,jedynki” ale w nocy pojawił się duży opad śniegu i na drodze do “dwójki” zrobiły się zaspy oraz zagrożenie lawinowe. Postanowiliśmy czekać. Opady nie ustały. Tak minęła kolejna noc i stało się jasne, że będziemy musieli się wycofać do bazy, nie dochodząc do ,,dwójki”. Kończyły się również zapasy żywności, które wnieśliśmy ze sobą. Po trzech dniach pogoda się poprawiła i nastąpił odwrót do bazy. Było dość ,,przygodowo”, bo śnieg zasypał wszystkie szczeliny, które były na trasie, więc podczas odwrotu co jakiś czas osoba, która torowała drogę w kopnym śniegu wpadała do szczeliny – na szczęście wszystko to były niegroźne upadki. Jedno z wyjść z bazy do góry, łatwo nie było, plecak ważył (fot. Wojtek Trzcionka) Druga próba Śmiało do trójki Powrót do bazy, kilkudniowy odpoczynek, bazowy prysznic i jedzenie dały siły do kolejnego wyjścia w górę. Tym razem wszystko odbyło się zgodnie z planem. Ja z Jurą dotarliśmy od razu do obozu drugiego, na 6400 m Tam spędziliśmy dwie noce, aklimatyzacja, odpoczynek, no i przyszedł czas na obóz trzeci, który stanął na ok. 7100 m W ,,trójce”, w dobrym samopoczuciu, spędziliśmy kolejne dwie noce, no i znów droga do bazy. Czekanie… Wyprawa na każdą wysoką górę to oprócz standardowych działań wspinaczkowych, także szkoła cierpliwości. Był już początek maja i po powrocie z obozu trzeciego byliśmy gotowi do akcji szczytowej. Jednak, aby to mogło nastąpić trzeba mieć pewność kilku dni pogody w najwyższych partiach góry. Trzeba również dobrze wypocząć po kilku tygodniach w obozach na dużej wysokości. Tak więc mijały dni, byliśmy już wypoczęci, ale prognoza pogody nie rokowała na dobrą pogodę na szczycie. Ciągle wiały bardzo silne wiatry. W końcu pojawiła się szansa. Wiele zespołów opuściło bazę. Prognoza pogody wskazywała 17 i 18 maja jako dni najlepszej pogody. Na Przełęczy Południowej, obóz czwarty (fot. materiały autora) Po kolei, dzień po dniu, obozy pierwszy, drugi, trzeci i przyszedł czas na decyzję, aby iść na przełęcz południową do ostatniego obozu przed szczytem, obozu czwartego. Z ,,trójki” wyruszyliśmy 17-go maja. Na przełęcz na wysokości ok. 7950 m dotarłem o godz 15-tej. Rozkładanie namiotów i odpoczynek przed atakiem zaplanowanym na noc. Noc przed atakiem Odpoczynek to dużo powiedziane… Całe godziny spędzone na topieniu śniegu, przygotowywaniu jedzenia i oczekiwaniu. Oczekiwanie, ponieważ wkoło nas wiał silny wiatr, który zupełnie nie pokrywał się z prognozą pogody sprzed kilku dni, kiedy opuszczaliśmy bazę. Prognoza pogody w Himalajach to prawdziwa ruletka i zawsze trzeba niestety ryzykować. Nie ma żadnej pewności, że kiedy będziemy już kilka dni w górze pogoda się nie zmieni i atak na szczyt nie będzie możliwy. Tak było i w naszym przypadku i o mały włos atak mógł się załamać. Jednak nagle, po godzinie wiatr ucichł na tyle, że mogliśmy zacząć się zbierać. Atak szczytowy Wyszedłem z namiotu na przełęczy południowej przed północą. O świcie dotarłem do tzw. balkonu na 8400 m Jeszcze w nocy straszyła nas z daleka burza z błyskawicami. Wszyscy się tego bardzo bali, wchodziliśmy na Mount Everest w 10-lecie ogromnej tragedii z 1996 roku, kiedy mnóstwo ludzi przypłaciło to życiem, gdy przyszła nad górę nagła burza. Jednak uznaliśmy, że burza jest bardzo daleko, nie było słychać nawet grzmotów, tylko z bardzo daleka, co jakiś czas, błyskawice. Krok po kroku, przemieszczaliśmy się granią w kierunku wierzchołka południowego. Stamtąd już stosunkowo blisko, jeszcze tylko obniżenie grani, słynny uskok Hilarego i już prosta droga na szczyt. Sukces! Na najwyższym szczycie Ziemi zameldowałem się o godz 8:50, 18 maja. Ogromne szczęście. Chyba z tej całej euforii spędziłem na szczycie ok. dwóch godzin. Wspaniałe widoki, zdjęcia, gratulacje dla tych, którzy po kolei zdobywali wierzchołek. Około 11 zacząłem schodzić, aby o 14 dotrzeć na przełęcz południową, znów do bezpiecznego namiotu. Noc, odpoczynek, kolejnego dnia zejście prosto do ,,dwójki” i po kolejnej nocy prosto do bazy. Dopiero tutaj był czas na ostateczną celebrację. Wszyscy w komplecie byliśmy na szczycie, wszyscy w komplecie również w bazie. Tak powinny się kończyć wszystkie wyprawy. Niestety nie wszystkie się tak kończą. Dlatego pamiętajcie – nigdy nie ryzykujcie nadmiernie, góra zawsze tam będzie i poczeka, dzielenie się z bliskimi tymi chwilami i wspomnienia, które pozostają, są bezcenne. Żadna góra nie jest warta waszego życia. Nawet Mount Everest! Autor na szczycie Mount Everest (fot. materiały autora) Mount Everest dla każdego? Panuje obiegowa opinia, że na Mount Everest wejdzie prawie każdy i jedyne co jest potrzebne to kasa. Możecie się z tym nie zgadzać, ale wierzcie mi, że tak nie jest. Nie spotkałem w życiu ani jednej osoby, która by była kiedykolwiek na 8 tysiącach i tak nonszalancko wypowiadała się o wysokich górach. Tego typu opinie zazwyczaj usłyszycie z ust ludzi, którzy być może nie byli nawet na 7 tysiącach, o ile byli na 6 tysiącach. Tymczasem każdy kilometr w górę, a na 8 tysiącach nawet każde 100 metrów, to czasem trudna do pokonania granica. Przy każdym kroku w górę musicie być także pewni, że będziecie w stanie samodzielnie również zejść do bazy. Nie jest sztuką narażanie siebie, a przy okazji, także innych uczestników wyprawy i bezmyślne podążanie w kierunku szczytu. Z moich doświadczeń, a także bardzo wielu relacji, które słyszałem, często prawdziwą sztuką jest wycofać się w odpowiednim momencie. Rozsądek w górach jest w cenie. Podsumowanie i kilka porad Dla tych, którzy zdobywają lub planują zdobyć Koronę Ziemi, polecam aby najwyższa góra nie była jedną z pierwszych i to nawet gdy posiadacie spore doświadczenie. Ideałem byłoby wejście najpierw na inny, niższy 8-tysięcznik. Zupełnie nie wyobrażam sobie, aby na Everest jechała osoba, która nie ma doświadczeń na górach 7-tysięcznych. Dobrze, aby w waszym górskim CV były już inne góry z Korony Ziemi np. Elbrus, Mont Blanc, Aconcagua, ewentualnie Denali. Te wszystkie wcześniejsze doświadczenia i wiedza wysokogórska dają nam dystans i właściwą ocenę sytuacji. Nie polecam także zdobywania Everestu jako ostatniej góry w Koronie Ziemi. Narażamy się wtedy na stresy typu „muszę wejść na tę górę za wszelką cenę, bo jest ostatnia na liście”. Tymczasem Mount Everest to oprócz ogromnego wysiłku, również pogodowa ruletka i kwestie, które nie zawsze zależą od nas. Nie warto iść na Czomolungmę z nastawieniem, że muszę tam wejść za wszelką cenę. Dużo lepiej to robić ze spokojniejszym umysłem. Warto więc rozpatrzyć, aby pojechać na taką wyprawę już po górach, o których wspomniałem wcześniej, a przed np. Piramidą Carstansza lub Mt. Vinson na Antarktydzie. Te ostatnie góry dają zdecydowanie większą szansę wejścia, a doświadczenia z ich zdobywania dadzą wam olbrzymią frajdę podczas finiszu projektu.

Nasz 5-dniowy meteogram dla Mount Everest oferuje wszystkie informacje na temat pogody na 3 prostych wykresach: [Więcej] Wykres temperatury z piktogramami pogodowymi. Czas od wschodu do zachodu słońca jest wyświetlany na białym tle, a czas nocny jest wyświetlany na ciemnym tle.

Dla osób dolatujących indywidualnie: Rozpoczęcie wyprawy: KATMANDU Zakończenie wyprawy: KATMANDU Dzień 1. Wylot z Polski Spotkanie na lotnisku 2 godziny przed odlotem. Rozpoczynamy wyprawę. Przelot do Katmandu – stolicy Nepalu. Przylot na międzynarodowe lotnisko Tribhuvan w Katmandu i transfer do hotelu jeszcze tego samego dnia albo wczesną porą dnia następnego. W przypadku samodzielnego dolotu odbiór osobisty przez naszą agencję partnerską – krótkie powitanie i informacje o programie podróży i planie wyprawy. Dzień 2. Katmandu Aby zapoznać się z egzotycznym światem Nepalu, wybierzemy się na wycieczkę z przewodnikiem po Dolinie Katmandu – miejscu światowego dziedzictwa UNESCO. Możemy stworzyć swój własny program zwiedzania jeszcze w samolocie albo skorzystać ze standardowego, realizowanego przez nas najczęściej. Wykwalifikowany przewodnik oprowadzi nas po tym, wielokulturowym mieście i będzie towarzyszył nam poszukiwaniach ciekawych miejsc. Dla naszej wygody będziemy mieć zapewniony dedykowany transport. Oczywiście, jest o wiele więcej do zobaczenia niż mógłbyś kiedykolwiek zmieścić w jednym dniu. Oto tylko kilka z najbardziej znanych atrakcji: tybetańska dzielnica Bodnath, w której znajduje się jedna z największych stup na świecie, Świątynia Swayambhunath z wszechobecnymi makakami, rozległy kompleks świątyń hinduistycznych Pashupatinath z miejscem kremacji nad brzegiem rzeki Bagmati oraz królewskie miasta Patan i Bhaktapur z imponującą rodzimą architekturą Newar. Wąskie alejki Thamelu i targi uliczne pozwolą poczuć wyjątkową atmosferę stolicy Nepalu. Wszystko z myślą o górach, wyprawach, trekkerach i alpinistach. Przekonamy się również, że nocne życie w Katmandu jest bardzo intensywne. Dzień 3. Lukla 2840 m – Phakding 2630 m Dzisiejszy program zaczynamy o świcie. Po śniadaniu transfer z hotelu dowiezie nas do terminala krajowego na lotnisku w Katmandu. Mimo wczesnej godziny panuje już duży ruch, a liczne loty odbywają się w różne regiony Nepalu. Specjalna usługa świadczona przez naszą agencję powinna umożliwić nam zabranie się jednym z pierwszych lotów tego dnia do Lukli, słynnego punktu początkowego Everest Base Camp Trek. 45-minutowy lot w małym dwusilnikowym samolocie w Himalaje jest niezrównany, gdy patrzysz, jak okryte lodem szczyty himalajskich gigantów przesuwają się za twoim oknem – wśród nich imponujący kształt piramidy Gauri Shankar 7134 m. Lotnisko w Lukli jest znane na całym świecie zważywszy na ekstremalny charakter i położenie. Trudno zapomnieć widok pasa startowego kończącego się ścianą skalną. Z tych względów lądowanie po raz pierwszy na 12% pochylni pasa startowego na lotnisku w Lukli z pewnością będzie niezapomnianym przeżyciem. Taką dawkę adrenaliny najlepiej od razu spożytkować, w związku z czym wyruszymy w trzygodzinny marsz do niewielkiej wioski Phakding leżącej na wysokości 2630 m. Czekają nas pierwsze wiszące mosty…. Zaczyna się prawdziwa przygoda. Po pierwsze, poznamy naszą lokalną załogę, przewodnika Sherpę (Sirdara) i naszych tragarzy. Trekking tego dnia jest krótki i służy głównie aklimatyzacji, wysokościomierze w Lukli powinny pokazywać 2840 m. Zaczynamy od schodzenia, mijamy malowniczą wioskę Sherpów, w której mieszka wielu naszych przewodników i tragarzy. Głównym szlakiem idziemy wąską doliną dziko pieniącej się rzeki Dudh Koshi. I tu właśnie pojawia się pierwszy himalajski gigant – Kusum Kanguru 6367 m, górujący prawie pionowo nad wąwozem. Niedługo potem osiągamy nasz pierwszy cel trekkingu, przez długi most wiszący docieramy do małej wioski Phakding 2630 m, położonej nad brzegiem rzeki Dudh Koshi. Lot krajowy: 45 minut / wędrówka: 3-4 godziny / przewyższenie: 400 m do Phakding Dzień 4. Namche Bazaar 3440 m Rozpoczynamy marsz poprzez bujną zieleń poprzetykaną potężnymi szczytami Himalajów. Pierwszą połowę dnia zajmuje wędrówka wzdłuż rzeki Dudh Koshi, przez którą kilkakrotnie przeprawimy się na wzniosłych mostach wiszących. Niedługo po wiosce Monjo 2835 m mijamy punkt kontrolny wejścia do Parku Narodowego Sagarmatha (wpisanego na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO). Na krótką chwilę wracamy nad rzekę. U zbiegu rzek Dudh Koshi i Bothe Koshi nadszedł czas, aby opuścić dno doliny i rozpocząć strome podejście w kierunku Namcze Bazar. Ta część trekkingu zaczyna się od wyjątkowej atrakcji – przejścia przez nowy Hillary Bridge, jeden z najwyższych mostów wiszących w Nepalu. Następnie podchodzimy powolnym i miarowym tempem stromymi serpentynami, które wiją się przez lasy sosnowe aż do Namche Bazaar. Niedługo potem po raz pierwszy widzimy Mount Everest. Wielu trekkerów, którzy zbyt szybko pokonują ten odcinek trasy, musi zakończyć swoją wyprawę z powodu choroby wysokościowej. Nasz doświadczony przewodnik będzie nam stale przypominał o tym, aby w razie potrzeby zwolnić. Około 2 i pół godziny po Hillary Bridge zobaczymy pierwsze domy Namcze Bazar, miejsca docelowego dzisiejszego dnia. Wkrótce znajdziemy się w zgiełku tego tętniącego życiem miasta targowego – stolicy Szerpów. Duże kamienne domy są wbudowane w strome zbocze góry tworząc malowniczy amfiteatr. Wokół wznoszą się wszechobecne ośnieżone szczyty. Jednym z nich jest potężny Thamserku 6608 m. Namche zdobędziemy z dużym zapasem czasu, aby wyjść na spacer późnym popołudniem. Spróbujemy wspiąć się o kolejne 250 metrów, na przykład do National Park Visitor Center. Ta najefektywniejsza górska taktyka – „wspinaj się wysoko, śpij nisko”, w znacznym stopniu pomoże dostosować Twoje ciało do dużej wysokości. trekking: 6 godzin / przewyższenie: 900 m Dzień 5. Aktywna aklimatyzacja w Namcze Bazar 3440 m Ten dzień jest poświęcony aklimatyzacji. Ze względów zdrowotnych jest to niezbędna część tego procesu i zasadniczo określa, jak będą przebiegać następne etapy trekkingu. W rezultacie odkryjemy okolice Namcze Bazar. W celu aktywnej aklimatyzacji zaaplikujemy pieszą wycieczkę przez małą wioskę Zaroc i lądowisko helikoptera Syangboche na wzgórze o wysokości 3850 metrów piętrzące się ponad małą przełęczą. Z tego miejsca widok na Mt. Everest, Lhotse, Ama Dablam i wiele innych wspaniałych szczytów jest po prostu niesamowity. Następnie udamy się do uroczo położonej wioski Sherpa Khumjung 3780 m i miniemy miejscową „Hillary School”. Leży ona przy głównej trasie trekkingowej, a mimo to, życie codzienne w wiosce nadal płynie zgodnie z kontemplacyjnym tempem tutejszej ludności. W drodze powrotnej mijamy znany hotel Everest View, po czym ponownie przybywamy do Namcze Bazar. Namcze Bazaar ma kształt swoistego amfiteatru i jest główną bazą wypraw himalajskich i ośrodkiem turystycznym z prawdziwego zdarzenia. To tutaj można kupić ciepłe czapki i rękawice z wełny jaka, czy tybetańskie amulety. W trakcie wieczornego odpoczynku podziwiamy sylwetki najwyższych gór świata. Spacerujemy po Namcze Bazar. Pokryte kolorowymi dachami domy rozlokowały się na zboczach gór. Nie ma samochodów ani asfaltu, za to skorzystanie z kafejki internetowej nie stanowi problemu 😉 . trek: 4 godziny / przewyższenie: 500 m Dzień 6. Namcze Bazar – Thame 3800 m Teraz jesteśmy wystarczająco wypoczęci i zaaklimatyzowani, aby zrobić kolejny krok w świat wysokich przełęczy. Nadchodzący dzień jest umiarkowanie trudny i kończy się noclegiem w słynnej wiosce Szerpów, w Thame. Na początek stromym podejściem zostawiamy Namche Bazaar 3440 m za sobą. Przejście przez charakterystyczny grzbiet odsłania nadzwyczajny widok na Himaltu Rolwaling. Szlak prowadzi wysoko nad rzeką Bhote Koshi, prowadząc przez piękne lasy sosnowe, a następnie przez małe wioski Szerpów – przede wszystkim wioskę Thamo 3493 m z bogato odrestaurowanym klasztorem. Wcześniej miniemy wiele czortenów i stup. Po dotarciu do klasztoru zrobimy przerwę na lunch, będziemy mieli też możliwość zwiedzenia wnętrza. Podążając dalej, tam, gdzie dzielą się doliny Bhote Koshi i Tashi Labtsa, przechodzimy przez wysoki stalowy most przecinający wąwóz rzeki Bhote Koshi. Ogromny obraz skalny Guru Rinpocze Padmasambhawy chroni wędrowców na tym imponującym odcinku szlaku. Następnie trekking prowadzi nas wzdłuż spływającego lodowca, który wypływa z przełęczy Tashi Labtsa. Niedługo znajdziemy się pośród budynków słynnej wioski Szerpów – Thame 3800 m, zlokalizowanej przy niesamowicie stromej i niewyobrażalnie wysokiej skalnej ścianie Lumding Himal 6696 m. Thame jest kultowym miejscem dla każdego zdobywcy i historią wielkich Sherpów. To miejsce narodzin dwóch najsławniejszych Sherpów świata, Tenzinga Norgay’a, który wraz z Sir Edmundem Hillarym, był pierwszym człowiekiem na Mount Everest (jego dom z dzieciństwa zajmuje teraz małe muzeum), i Apa Szerpa, do którego należy rekord wejść na szczyt Mt. Everest – 21 razy. Ponieważ mamy wystarczająco dużo czasu na spacer aklimatyzacyjny, zdecydowanie polecamy wizytę w spektakularnym klasztorze Thame. trek: 5 godzin / przewyższenie: 500 m Dzień 7. Lumde 4368 m Rano po śniadaniu, wspinamy się w morenowym krajobrazie aż do Lumde. Zajmie nam to około 4 godzin. Lumde to zaledwie kilka lodży usytuowanych na niewielkiej polanie, stanowiących ostatnią osadę przed kulminacyjnym podejściem na przełęcz Renjo La. Wędrówka do Lumde jest umiarkowanie trudna, pozostawiając mnóstwo czasu na pochłonięcie nieziemskiego piękna doliny Bhote Koshi, gdzie wydaje się, że czas naprawdę stanął w miejscu. Na początek szlak wiedzie ryczącą rzeką Bhote Koshi, mijając spokojną wioskę Sherpa Taranga 4100 m, która była przedmiotem wielu legend o Yeti. Następna wioska to Marulung 4210 m, w której domy nadal mają dachy z płyt kamiennych. Małe gospodarstwa są ogrodzone murami z suchego kamienia, a jaki spokojnie pasą się na pastwiskach. Nawet w tych szybko zmieniających się czasach spokojna dolina Bhote Koshi prawie całkowicie zachowała swój pierwotny charakter. W Maralung opuszczasz dolinę z krótkim podejściem do miejsca docelowego – pastwisk Lumde 4368 m. Po raz kolejny nasze popołudnie powinno obejmować wycieczkę aklimatyzacyjną. Prawdopodobnie wybierzemy spacer do małego jeziora Renjo na wysokości około 4500 m. trek: 5 godzin / przewyższenie: 600 m Dzień 8. Dzień aklimatyzacyjny w Lumde 4368 m Przybycie do Lumde poprzedza tydzień wędrówki na naprawdę dużych wysokościach i skomplikowanym terenie. Czeka nas też i spanie na wysokościach, które nie schodzą poniżej 4700 m. Z tego powodu bieżący dzień jest kolejnym dniem poświęconym aklimatyzacji. Na papierze może to wydawać się zbyt ostrożne z naszej strony, ale nasze doświadczenie pokazało, że w praktyce takie podejście okazało się najbardziej sprzyjać ogólnemu sukcesowi trekkingu. Na dzisiejszy spacer aklimatyzacyjny polecamy wycieczkę na pastwisko Chhulung 4650 m we wspaniałej dolinie Bhote Koshi. Chhulung leży na skraju granicy wiecznego lodu, u zbiegu kilku lodowców. Widok na dolinę Chhulung z niezwykłymi wiszącymi lodowcami jest naprawdę niezapomniany. Tajemniczy szlak dalej prowadzi wzdłuż rzeki Bhote Koshi, ostatecznie aż do Tybetu przez lodowcową przełęcz Nangpa La 5716 m, której obecnie nawet tybetańscy handlarze ze swoimi karawanami jaków nie mogą już przemierzać. trek: 5 godzin / przewyższenie: 500 m Dzień 9. Lumde – Renjo La 5360 m – Gokyo 4790 m Dziś doświadczysz jednej z absolutnych atrakcji trekkingu Everest High Trail – przeprawy przez przełęcz Renjo La. W tym momencie będziesz optymalnie zaaklimatyzowany i dobrze przygotowany do tego etapu. Trekking z Lumde na przełęcz Renjo La jest długi i wymagający, stanowi jeden z najbardziej uciążliwych fragmentów całej trasy. Musimy pamiętać, aby spakować wystarczająco dużo do podręcznego plecaka, aby się napić i zapewnić sobie duży margines czasu na wejście, niezbędny jest wczesny start. Pod względem technicznym przełęcz Renjo La nie jest trudna, ale może stać się mało komfortowa przy złej pogodzie, szczególnie po opadach śniegu. Trek zaczynamy od mozolnego podejścia trawersami niekończącego się zbocza. Po przejściu przez Renjo Khola skracamy stromy grzbiet do pierwszego wysokiego plateau. Następny odcinek jest bardziej umiarkowany, prowadząc przez rozległe pastwiska jaków i małe jeziora na wyższe poziomy terenu. W końcu droga po raz kolejny staje się bardziej stroma, prowadząc do ukrytego górskiego jeziora Angladumba Tsho – gdzie charakter szlaku dramatycznie się zmienia. Teraz nadszedł czas, aby przeciąć strome urwisko z metamorficznej skały przez artystyczny system stopni – aż w końcu staniemy w bramie przełęczy Renjo La 5360 m z flagami modlitewnymi powiewającymi na wietrze. Widok zupełnie nowego świata na wschodzie zapiera dech w piersiach. Cudowny spektakl niezliczonych zamarzniętych 6-ścio i 7-mio tysięcznych szczytów wznoszących się na horyzoncie i górującej nad nimi, legendarnej trójcy ośmiotysięczników – Mt. Everest, Lhotse i Makalu. Daleko poniżej, nad brzegiem turkusowo-niebieskiego jeziora Dudh Pokhari, można już dostrzec nasz cel trwającego trekkingu – wioskę Gokyo i wcinający się za zabudowaniami, szary połysk jęzora lodowca Ngozumba – największego w Nepalu. I tak, po zasłużonym, krótkim odpoczynku, schodzimy w dół do Gokyo 4790 m. Najpierw wąską ścieżką przechodzimy przez skały, a następnie po piargach skrajem małego lodowca, aż do wyraźnej półki. Tutaj trasa ponownie skręca, podążając boczną moreną prosto w dół do brzegu jeziora Gokyo. Teraz, ze wznoszącym się przed nami Cho Oyu 8201 m, nie pozostało nam daleko do lodży, w której poczujemy się niewątpliwie zmęczeni, ale z towarzyszącym temu uczuciem niepomiernej satysfakcji. trek: 8 godzin / przewyższenie: 1100 m Dzień 10. Gokyo Ri 5483 m Wcześnie rano wespniemy się na jeden z najlepszych punktów widokowych w okolicach Mount Everestu – Gokyo Ri. Podejście powinno zająć około 2,5 godziny. Z Gokyo Ri 5483 m będziemy podziwiać panoramę zapierającą dech w piersiach – Mount Everest 8850 m, Lhotse 8516 m, Nuptse 7861 m, Pumori 7161 m, Island Peak 6189 m, pokryte złotym odcieniem wschodzącego słońca. Po osiągnięciu sporej wysokości schodzimy do Gokyo do naszej lodży na śniadanie. Pozostałą część dnia spędzamy na odpoczynku. Jeśli pogoda poranka pokrzyżowała nam plany uniemożliwiając podziwianie panoramy uznawanej przez wielu trekkersów za jedną z najpiękniejszych na świecie to możemy powtórzyć próbę i wejść na punkt Gokyo Ri na zachód słońca. trek: 4 godziny / przewyższenie: 700 m Dzień 11. Dragnag 4700 m Po męczących i spektakularnych dwóch dniach trekkingu, przeprawie przez Renjo La, podejściu na Gokyo Ri, ten dzień można potraktować jako rest’owy. Nie dość, że ma krótszy czas przejścia, to jeszcze będzie nam dane spać nieco niżej, by zregenerować zasoby energetyczne przed jutrzejszą przeprawą przez Cho La 5420 m, drugą z trzech przełęczy naszej trasy. Z Gokyo zaczynamy od delikatnego podejścia wzdłuż dwóch turkusowo-niebieskich jezior – Gokyo Tsho 4734 m i Taboche Tsho 4728 m. Wychodząc z doliny, docieramy do znacznie mniejszego jeziora Langpungu Tsho. To tu szlak na Cho La skręca na zachód, a my przeskakujemy boczną morenę rozległego lodowca Ngozumba. Następnie podążamy łatwo dostrzegalną, pofalowaną ścieżką wzdłuż wypełnionego skałami lodowcowego strumienia. Mijając kilka małych jezior polodowcowych, których wymiary mogą się znacznie różnić w różnych porach roku, idziemy aż do wschodniego brzegu lodowca. Tutaj przecinamy morenę boczną. Po chwili zobaczymy lodże w Dragnag 4700 m. trek: 4 godziny / przewyższenie: 250 m Dzień 12. Dragnag – Cho La 5420 m – Dzonghla 4830 m To będzie najdłuższy, najgorszy, a zarazem najlepszy 😉 dzień całej wyprawy. Nad ranem w pokoju naszej lodży będzie ok. 8 stopni, a na zewnątrz ziiiimno. Wyruszymy w ciemność. Do przełęczy jest ok marszu, a na miejscu musimy być nie później niż o godzinie Później słońce roztapia lód wiążący skały i wzrasta ryzyko spadających kamieni. Za to na szczycie przełęczy czeka na nas uczucie „osiągnięcia” czegoś szczególnego! Zejście również nie należy do banałów. Dzisiejsza wędrówka zajmie nam około ośmiu godzin. Przebrnięcie przez zlodowaconą przełęcz Cho La jest tą drugą absolutną atrakcją naszej wyprawy i samego Everest High Trail. Chociaż wspinaczka z Dragnag do Cho La nie jest tak trudna, jak poprzednia do Renjo La, to i tak nie można jej zlekceważyć. Podobnie jak przełęcz Renjo, Cho La nie stanowi wielkiego wyzwania pod względem technicznym, ale każda zmiana warunków pogodowych, szczególnie podczas opadów śniegu podwaja powagę wyzwania. W przypadku pojawienia się pokrywy lodowej bywa, że niezbędne staje się założenie raków. Będziemy o tym wiedzieli zawczasu podczas pobytu w Dragnag, gdzie można bez trudu wypożyczyć raki w razie potrzeby. Pierwszy odcinek dzisiejszego wejścia prowadzi górskim strumieniem i pastwiskami, aż opuścimy dno doliny stromym zboczem moreny. Następnie przechodzimy łagodnym terenem, po którym spiętrza się decydujące podejście po stromym, skalistym terenie. Szeroki grzbiet przełęczy Cho La 5420 m, ozdobiony kolorowymi flagami modlitewnymi, nie oferuje wspaniałej panoramy pamiętanej z Renjo La, ale szczególnie uderzająca jest odziana w lód piramida pobliskiego Lobuche East 6119 m. Stojąc tam, pośród świata wiecznego lodu, namacalnie poczujesz smak wyprawy i przygody mając przed sobą poziomy trawers lodowca. Po zejściu z lodowca nawigujemy przez strome wypolerowane płyty skalne. Z każdym krokiem widoki stają się bardziej niezwykłe. Ama Dablam 6814 m przedstawia się jak spiczasta piramida, podczas gdy północna ściana Cholatse 6335 m wznosi się pionowo za jeziorem Chola Thso. Ciesz się wędrówką przez tę niezwykłą krainę czarów, która ostatecznie dzisiaj zabierze Cię przez rozległe pastwiska do miejsca docelowego Dzonglha 4830 m. trek: 8 godzin / przewyższenie: 750 m Dzień 13. Lobuche 4910 m Dzisiejszy trekking zabierze nas naprawdę do królestwa Mt. Everestu. Miejsce docelowe to mała osada Lobuche. Będzie bazą wypadową na wejście na Kala Patthar, szczyt słynący z panoramy obozu bazowego pod Everestem – Everest Base Camp. Umiarkowany trekking zaczynamy od Dzonglha, przemierzamy rozległe zbocza nad wielkim jeziorem Chola Tsho. Północna ściana Cholatse, wznosząca się ku niebu za jeziorem, jest absolutnie niepowtarzalnym widokiem. Niedługo dostrzeżemy osławiony szlak Everest Base Camp Trail, który wije się z doliny Imja Khola na południu. Powyżej Dughli nasza ścieżka ostro skręca na północ i zabiera nas umiarkowanym nachyleniem w kierunku terminalnej moreny potężnego lodowca Khumbu. Dołączamy do głównego everestowskiego szlaku, którym podążamy wzdłuż lodowca w stosunkowo płaskim terenie. Sceneria zwala z nóg, przed sobą mamy Nuptse 7861 m i pięknie ukształtowaną piramidę Pumori 7165 m (poprawnie Pumo Ri 😉 ) – przez nas uważaną za jedną z najpiękniejszych gór świata. Wkrótce zobaczysz zabudowania Lobuche 4910 m, w których spędzimy następne dwa dni. Lobuche to baza wypadowa wspinaczki na prawdopodobnie najbardziej rozpoznawalną atrakcję każdej z trekkingowych wypraw pod Everest – Kala Patthar 5643 m. trek: 5 godzin / przewyższenie: 250 m Dzień 14. Lobuche – Gorak Shep 5140 m – Kala Pattar 5643 m Dziś po raz pierwszy na wyprawie zdobędziemy nie 5-tysięczną przełęcz a szczyt. Kala Patthar 5643 m to jeden z naszych głównych podbojów tej wyprawy trekkingowej. Najczęściej podawaną wysokością szczytu, do której znaczna część górołazów się przyzwyczaiła to 5545 m albo 5550 m. Jednak 6 grudnia 2006 roku dokonano bardzo wielu nowych pomiarów i ustalono nową, dokładną wysokość Kala Pattar, minęło jednak sporo czasu zanim się przyjęła. Zaczynając od Lobuche i czując się doskonale zaaklimatyzowanym, ta wędrówka na szczyt będzie bardzo łatwa do pokonania. Na początek dość równy szlak wiedzie przez potężny lodowiec Khumbu przez naprawdę majestatyczny górski krajobraz. Tym bardziej niezwykły jest widok szklanego budynku w kształcie piramidy, zawierającego międzynarodowe Wysokościowe Centrum Badań Naukowych. Niedługo potem przetniemy charakterystyczny grzebień 5110 m lodowca Changri Nup, który na mapie jest wymieniony jako „przełęcz” Lobuche 5110 m – choć termin ten jest być może przesadą. Po przekroczeniu przytłoczonego skałami lodowca dochodzimy do małej osady Gorak Shep 5140 m, gdzie szlak rozchodzi się na dwie części. Główna ścieżka prowadzi bezpośrednio do Everest Base Camp 5364 m a czas przejścia to 2 godziny. Wybieramy drugą odnogę i stopniowo narastającym nachyleniem, aż do czasu gdy szlak stanie się naprawdę stromy i przeprowadzi nas przez głazy skalne wdrapujemy się na Kala Pattar 5643 m. Widok z góry, zwłaszcza na Mt. Everest 8850 m i Nuptse 7861 m przewyższą wszystko, co do tej pory widziałeś. Nie spiesz się i ciesz się tym wspaniałym widokiem – jesteśmy teraz dosłownie u szczytu naszej wyprawy. Wracamy do Lobuche. trek: 8 godzin / przewyższenie: 750 m Dzień 15. Lobuche – Pangboche 3930 m Stąd już każdy krok będzie w dół, no może prawie każdy 😉 . Everest High Trail zabierze nas na klasyczny szlak pod Everest – Everest Base Camp Trail, zapewniając Ci mnóstwo nowych wrażeń. Mając przed sobą już tylko nieporównywalnie mniejszy wysiłek będziemy chętniej skupiać się na relacjach wewnątrz grupy. Z Lobuche kierujemy się na południe, przemykamy przez Dughli i dalej bezpośrednio schodzimy do Pheriche 4240 m, do którego docieramy w zaskakująco krótkim czasie. Zejście z wyższych partii górskich po takim czasie i związane z tym optymalne zaaklimatyzowanie się sprawią, że poczujesz prawdziwy przypływ mocy. Po przejściu, o ile nie przebiegnięciu 😉 , małej przełęczy (Przełęcz Pheriche, 4270 m), wędrujemy nietrudną ścieżką wzdłuż brzegów spienionej rzeki Imja Khola, aż do dużej wioski Szerpów Pangboche 3930 m. Nadal dysponujemy czasem na zwiedzanie starożytnego klasztoru Pangboche Gompa (Khumjung), położonego kilka minut spacerem nad wioską. To tu właśnie mnisi od 300 lat strzegą rzekomy skalp Yeti. trek: 6 godzin / przewyższenie: 250 m Dzień 16. Pangboche – Namcze Bazar 3440 m Dzisiejszy dzień zamknie pętle regionu centralnego Khumbu. 11 dnia po opuszczeniu Namcze Bazar powracamy do tętniącego życiem miasteczka targowego a zarazem stolicy Szerpów. Z początku przedzieramy się przez dziki wąwóz rzeki Imja Khola. Następnie krótkim podejściem przez gęste lasy zmierzamy do klasztoru Tengboche 3860 m, położonego u stóp urzekającej Ama Dablam 6814 m, będącej jednym z symboli Nepalu. Mamy dużo czasu na zwiedzenie wspaniałego kompleksu klasztornego z dużą gompą. Następnie stromym zejściem pomkniemy do młynków modlitewnych w Phungi Thanga 3250 m, gdzie przechodzimy przez długi wiszący most, zanim skierujemy się ostatnim większym spiętrzeniem całej naszej wyprawy trekkingowej na Namcze Bazar. Ten ostatni, 500-metrowy przyrost wysokości to będzie dla nas szybki spacer, i już wkrótce znajdziemy się na krawędzi terenu w kształcie basenu, spoglądając w dół na wspaniałe budynki pulsującego ośrodka trekkingowego Namche Bazaar 3440 m. trek: 6 godzin / przewyższenie: 600 m Dzień 17. Dzień relaksu w Namcze Bazar 3440 m Ten dzień poświęcamy nie tyle odpoczynkowi, co złapaniem czasu na rozkoszowanie się chwilą w Himalajach nie podejmując żadnego wysiłku. Mamy taką aklimatyzację, że wysokość Namcze Bazar jest niczym miasto w Polsce. Nie ma lepszego miejsca na taki dzień. Namcze Bazar jest idealne, wspaniałe otoczenie, szansa na doświadczenie luksusu gorącego prysznica. Możesz skompletować pamiątki i zrelaksować się przy ekstrawagancko podanej kawie w jednej z wielu trekkingowych kawiarni. Spokojna, kosmopolityczna atmosfera Namche Bazaar jest znana w międzynarodowej społeczności trekkingowej i będziesz miał mnóstwo okazji, aby podzielić się swoimi doświadczeniami z podobnie myślącymi ludźmi. Gdyby udało się tu być w sobotę, bylibyśmy świadkami cotygodniowego targu, na który handlowcy przybywają z daleka, aby oferować swoje towary… niezapomniane przeżycie. trek: 0 godzin / przewyższenie: 0 m Dzień 18. Lukla 2840 m Nasz ostatni dzień trekkingu pod Everestem. Wracamy po własnych śladach znanej nam drogi z Namcze Bazar do Lukli. Tym bardziej ten solidny odcinek będzie nam się dłużyć i choć większość jest z górki, to podążając za dzikimi wodami Dudh Koshi zawierać będzie kilka krótkich, ale ciekawych podejść. Biorąc jednak pod uwagę wszystko, co zrobiliśmy w ciągu ostatnich kilkunastu dni, oraz to, że jesteś teraz w szczycie formy, to będzie bułka z masłem. Wieczorem czeka nas ceremonia pożegnalna z załogą. Spędzając razem tyle czasu, z pewnością będzie emocjonalnym zakończeniem tej niezwykłej przygody. trek: 8 godzin / przewyższenie: 500 m Dzień 19. Lot do Katmandu – dzień odpoczynku Wczesnym rankiem udajemy się na lotnisko w Lukli, po raz kolejny wybierając jeden z najwcześniejszych lotów powrotnych do Katmandu. Emocje związane z odlotem ze słynnego pochyłego pasa startowego, przypominające, szczególnie teraz, skakanie ze skoczni narciarskiej, szybko mijają, dzięki wrażeniom jakie dostarczają malownicze widoki na himalajskie szczyty, przepływające w oknie samolotu. Po odwiezieniu naszej grupy do hotelu w Katmandu nadal mamy wystarczająco dużo czasu na spacer po mieście lub zakupy w tętniącej życiem dzielnicy turystycznej Thamel. Lot krajowy: 45 minut / czas wolny w Katmandu Dzień 20. Katmandu Możemy spędzić ostatni dzień w stolicy Nepalu w dowolny sposób, nie robić nic, iść na zakupy lub wybrać się na kolejną wycieczkę odkrywczą z jednym z naszych przewodników po mieście (zorganizujemy wycieczkę na miejscu – nie jest wliczona w cenę). Wciąż w Katmandu jest jeszcze wiele do odkrycia – od tętniących życiem rynków na ulicach i placach miast, po słynne zabytki i ukryte skarby kultury. Jutro kończy się wspaniała przygoda – Twoja wędrówka po szlaku Everest High Trail dobiegła końca. Wieczorem weźmiemy udział w ceremonii pożegnania, podczas której otrzymasz tradycyjny szczęśliwy szalik Katas na bezpieczną podróż do domu, zanim transfer zabierze Cię do terminalu odlotów na międzynarodowym lotnisku Tribhuvan. Czas wolny w Katmandu / Opcjonalna wycieczka po mieście / Lot powrotny do kraju Dzień 21. Przylot do kraju To dzień przeznaczony zarówno na możliwy wylot z Nepalu jak i przylot do Polski. Każda osoba wybierająca się w rejon Everestu, albo wie, albo słyszała o tym, że pogoda w rejonie Lukli bywa kapryśna i z tego powodu nierzadko są odwoływane loty. Jeśli na lot z Lukli będziemy musieli czekać, możemy nie zdążyć na nasz lot powrotny do Europy. W związku z tym, poprzedni dzień, a w zasadzie dwa poprzednie dni programu przeznaczone na Katmandu są naszymi dniami rezerwy a dzisiejszy dzień może być dopiero dniem wylotu z Katmandu, oczywiście w porze rannej. Stosunkowo bezpieczną opcją będzie też wylot na noc z 20-tego na 21-dnia wyprawy, wtedy przy najgorszym scenariuszu tego samego dnia do południa przylecimy z Lukli do Katmandu.

Advertisement. Mount Everest is facing its deadliest climbing season in recent years, with at least 11 people reported dead so far in 2019. Christopher John Kulish, a 62-year-old American citizen, was the latest casualty on Monday. He died after reaching the top of Everest on the Nepalese side of the mountain, a Nepalese official told Reuters.

mount everest widok z samolotu